Nike 2021: znamy zwycięzcę. Na gali padły mocne słowa pod adresem polityków

Zbigniew Rokita został podwójnym zwycięzcą Nike 2021. Na jubileuszowej uroczystości rozdania literackich nagród wybrzmiał protest polityczny.
„Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku” Zbigniewa Rokity to reportaż, który doceniło jury 25. edycji rozdania nagród Nike (uznawanej za najważniejszą nagrodę literacką w Polsce). Rokita okazał się podwójnym zwycięzcą odbywającej się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie gali – autor otrzymał bowiem Nike również od czytelników. Zdaniem oceniających Rokita pomaga zrozumieć „dramat krainy leżącej na pograniczu kultur i historii” i to, dlaczego ciągle jest „kajś, a nie w centrum polskiej świadomości”.
Zbigniew Rokita to reporter i redaktor, który pisze o Górnym Śląsku i Europie Wschodniej. Urodził się w 1989 roku i pochodzi z Gliwic, a o sobie myśli jako o śląsko-polskim reporterze. „Kajś” to reportaż wielowątkowy traktujący o historii i teraźniejszości regionu. Nie brakuje w nim także spraw prywatnych, jak i tych znanych Polakom szerzej. Podobno tekst „siedział w nim od zawsze”, choć powstawał przez dwa lata. Autor przyznaje, że przez znaczną część życia wypierał swoje śląskie dziedzictwo i traktował je jak coś niewygodnego, wstydliwego. W końcu to zmienił. Goszcząc w TVN24 Rokita wyznał, że jeszcze nie ochłonął – siedzą w nim bardzo duże emocje i póki co oswaja i trawi to, co się wydarzyło. Podkreślił jednak, że przede wszystkim czuje wielką radość.
25. rozdaniu Nike towarzyszyły gesty solidarności z koczującymi na polskiej granicy cudzoziemcami.
Publiczność unosiła kartki z napisami „Gdzie są dzieci z Michałowa? Rodziny bez granic”; prowadząca galę Grażyna Torbicka nie podjęła temat, nie starając się go unikać. W związku z nim wypowiedzieli się też nominowani, w tym Aleksandra Lipczak („Lajla znaczy noc”), która odczytała list grupy „Rodziny bez granic”. Jego fragment brzmiał: „Nie możemy pozwolić na to, żeby w naszym kraju dzieci były wywożone na śmierć do lasu. Wykonajcie dziś, zaraz jeden telefon do kogoś, kogo znacie, a kto może sprawić, że te dzieci nie umrą”. Z kolei Gregorz Piątek („Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944-1949) to nominowany, z którego ust padły chyba najostrzejsze słowa:
W tej książce jest być może iskierka nadziei, albo ważna lekcja. Jej bohaterowie w najgorszym czasie naszej historii, podczas wojny, wyobrażali sobie to lepsze miasto. I kiedy przyszedł ten dzień, kiedy mogli zacząć działać, wyrwali się do roboty i zaczęli to lepsze miasto budować. Myślę, że tego powinniśmy się od nich uczyć, tego optymizmu, nadziei, entuzjazmu, który pozwala to zrobić. To całe faszystowskie g***o, w którym w tej chwili się znajdujemy, też się kiedyś skończy. Bądźmy gotowi od pierwszego dnia tę rzeczywistość sobie budować.
W finale 25. Nagrody Nike znalazło się siedmioro autorów i autorek:
„Fuerte” – Kasper Bajon,
„Zaświaty” – Krzysztof Fedorowicz,
„Lajla znaczy noc” – Aleksandra Lipczak,
„Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944-1949” – Grzegorz Piątek,
„Podwójne wahadło” – Jacek Podsiadło,
„Kajś” – Zbigniew Rokita (zwycięzca),
„Panny z ‚Wesela’. Siostry Mikołajczykówny i ich świat” – Monika Śliwińska.
Nike 2021: znamy zwycięzcę. Na gali padły mocne słowa pod adresem polityków