Egzorcysta

OPIS

Osiem nominacji do nagrody Oscara (za najlepszy film, reżyserię, scenografię, zdjęcia, montaż oraz dla aktorów drugoplanowych - Ellen Burstyn, Jasona Millera, Lindy Blair). Złote statuetki przyznano za scenariusz i dźwięk. Dzieło Williama Friedkina, twórcy m.in. "Francuskiego łącznika", to jeden z najgłośniejszych horrorów w historii kina. Powstał według bestselleru "Egzorcysta" Williama Petera Blatty. W ciągu niespełna trzech lat książka doczekała się ponad 20 wydań, chociaż początkowo autor miał ogromne kłopoty z jej opublikowaniem. Teologiczny dreszczowiec osiągnął nie spotykany sukces, przez 55 tygodni zajmował czołowe miajsca na rankingowej liście "New York Timesa" i został przetłumaczony na wiele języków. Krytyka prześcigała się w pochwałach, a recenzent "Los Angeles Magazine" zaliczył powieść do arcydzieł literatury światowej. Premierze filmu towarzyszyła wielka kampania reklamowa, na którą producenci wydali fortunę. Ogromne sumy pochłonęły również zdjęcia. Cały koszt filmu z zaplanowanych początkowo 4 milionów dolarów wzrósł do 11 milionów. Inwestycja się jednak twórcom opłaciła. "Egzorcysta" przyniósł rekordowe zyski z dystrybucji. Kiedy film wszedł na ekrany amerykańskich kin, już od świtu ustawiały się tasiemcowe kolejki. "Jestem w branży 47 lat, ale nigdy nie przeżyłem czegoś takiego" - zwierzał się reporterowi kierownik kina w Los Angeles. Na każdym seansie mdlało po kilku widzów, inni w panice uciekali do wyjścia, w ciemnej sali słychać było okrzyki przerażenia. Podobne sceny rozgrywały się podczas projekcji w Nowym Jorku i innych miastach, o czym pisała prasa, prześcigając się w sensacyjnych doniesieniach. Widzowie wymiotowali, przeżywali szok, doznawali ataku serca, jakiś młody mężczyzna po seansie uciekł do kościoła, sądząc, że jest opętany przez szatana. Zanotowano przypadki poronień, a przed jednym z bostońskich kin stale czuwała karetka pogotowia. Mimo to chętnie płacono słone ceny konikom, byle obejrzeć film. Wielu próbowało wejść na seans, przekupując personel nawet studolarowym banknotem. Dziś już film wywołuje mniejsze emocje, nadal jednak zadziwia efektami specjalnymi i perfekcją realizacji. Główną bohaterką jest 12 - letnia Regan, ofiara szatana. Zagrała ją Linda Blair, która nosiła szkła kontaktowe, a makijaż z masy plastycznej miał zniekształcać rysy, upodabniając jej twarz do szatańskiego oblicza. Pokój Regan urządzono w specjalnej, olbrzymiej lodówce, by w mroźnym powietrzu zaznaczyć oddechy diabelskiego dziecka i egzorcysty wypędzającego zeń diabła. W scenach, w których głowa Lindy przekręca się dookoła, zastąpił bohaterkę manekin, napędzany elektrycznym motorkiem. Realizmem szokowała także scena, w kórej dziewczynka wypluwa szatańską zielonkawą substancję. W rzeczywistości była to zupa groszkowa przepływająca przez rurki ukryte pod maską na twarzy. Magicy od efektów specjalnych zadbali również o potęgujące grozę przeraźliwe dźwięki. Aktorka Chris McNeil (Ellen Burstyn) zaniepokojona dziwnym zachowaniem córki zwraca się o pomoc do lekarzy. Wyniki badań potwierdzają wstępną diagnozę, że Regan jest całkowicie zdrowa. Tymczasem stan dziewczynki się pogarsza. Kiedy aktorka wraca z planu zdjęciowego do domu, córka nagle atakuje matkę, która jest zmuszona przywiązać ją do łóżka. Zdesperowana Chris teraz szuka pomocy u młodego księdza, ojca Karrasa (Jason Miller). On dochodzi do wniosku, że Regan opętał szatan. Chcąc wypędzić z niej diabła.